วินัย ดิษฐจร: นกเหยี่ยวที่บินวนบนท้องฟ้าการเมือง

หากย้อนมองประชาธิปไตยไทย ตั้งแต่แรกวางหมุดหมาย คงพอเห็นว่ามีทั้งเดินหน้าและถอยหลัง สลับกันตลอดช่วงเวลากว่าเก้าสิบปี มีหลายเหตุการณ์ที่ไม่เพียงทำให้ประชาธิปไตยไทยถอยหลัง แต่ยังราวมีมือล่องหนที่ต้องการแช่แข็งไม่ให้เติบโต คล้ายพืชพันธุ์ที่ไม่เคยได้แผ่กิ่งก้านอย่างสมบูรณ์ ด้วยถูกดึงทึ้ง ฉุดรั้ง หวังทำลาย แม้ประชาธิปไตยไทยจะไม่ได้ก้าวไปไกลอย่างที่ควรเป็น แต่ตลอดประวัติศาสตร์ก็เต็มไปด้วยผู้เล่นและกลุ่มคนหลากหลายใบหน้า เมื่อเวลาผ่านไปก็ได้ฉายให้เห็นความเปลี่ยนแปลง ทั้งในเชิงปัจเจกและสังคมโดยรวม ซึ่งหนึ่งในเหตุการณ์ร่วมสมัยที่เป็นจุดเริ่มต้นของปัญหา และความขัดแย้งที่หยั่งลึกในสังคมไทย คงหนีไม่พ้นการรัฐประหารปี 2549 ซึ่งส่งผลอย่างเข้มข้นจนถึงปัจจุบัน วินัย ดิษฐจร หรือพี่วินัยที่ผมเรียก คือช่างภาพที่ติดตามการเมืองไทยมานานกว่าสองทศวรรษ ผู้บันทึกประวัติศาสตร์การชุมนุม ตั้งแต่ก่อนที่ม็อบพันธมิตรฯ จะก่อตัวเป็นรูปเป็นร่าง เรื่อยมาจนเกิดม็อบคนเสื้อแดง สุดท้ายจบด้วยเหตุการณ์สลายการชุมนุม และมีผู้คนเสียชีวิตจำนวนมาก จากนั้นตามด้วยม็อบ กปปส. ที่ชัตดาวน์กรุงเทพฯ นำไปสู่การรัฐประหารครั้งล่าสุดในปี 2557 จนกระทั่งการมาถึงของม็อบที่นำโดยคนรุ่นใหม่ในช่วงสามปีที่ผ่านมา คงไม่เกินเลย หากจะกล่าวว่าเขาคือผู้เฝ้ามองกาลเวลา ผู้เก็บบันทึกความจริงในชั่วขณะหนึ่ง ไม่ว่าจะเป็นเกมการเมืองที่เปลี่ยนไปตามขั้วอำนาจ หรือความคิดความเชื่อของผู้คนที่เลื่อนไหล การกระทำที่อ้างวาทกรรมคนดี การทวงถามความยุติธรรมแทนร่างไร้วิญญาณ รวมถึงเสียงเรียกร้องสิทธิเสรีภาพอันพึงมี เหตุการณ์และมวลความรู้สึกเหล่านี้ถูกบันทึกไว้บนภาพถ่ายของ วินัย ดิษฐจร พี่เริ่มต้นการเป็นช่างภาพการเมืองได้อย่างไร ช่วงปี 2003 ผมทำงานอยู่สำนักข่าว EPA (European Pressphoto Agency) เป็นสำนักข่าวของเยอรมนีที่ตอนนั้นต้องการมาเปิดสาขาในกลุ่มประเทศ